'Yaşlı' İzmir

Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) verilerine göre, İzmir'in 2000 yılında 28,8 olarak belirlenen medyan (ortanca) yaşı 2009 yılında 32,8'e yükseldi. Bu durum, Türkiye genelinde medyan yaş 28,8 olduğu düşünüldüğünde, İzmir'in nüfusunun ülke geneline göre ''yaşlandığı'' gerçeğini ortaya koydu.

Türkiye İstatistik Kurumu İzmir Bölge Müdürlüğü'nün (TÜİK) ''2009 Yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS)'' verilerinden derlediği bilgilere göre, İzmir'in nüfusu Türkiye genelinin üzerinde artarken, genç sayısı düşük kaldı.
2008-2009 yılları arasında nüfus artış hızı İzmir'de binde 18,9, Türkiye genelinde binde 14,5 oldu. 2007-2008 yıllarında ise bu oran İzmir'de binde 15, Türkiye genelinde 13,1 olarak tespit edildi.


İzmir'de kent nüfusu daha çok

İzmir'de kentli nüfus yüzde 91,1, köy nüfusu yüzde 8,9, Türkiye genelinde kent nüfusu yüzde 75,5, köy nüfusu yüzde 24,5 şeklinde saptandı.
Kentli oranı daha yüksek olunca, buna paralel kilometre kareye düşen kişi sayısı da İzmir'de daha fazla çıktı. İzmir'de kilometre kare başına düşen nüfus 322 iken, Türkiye genelinde 94 oldu. Nüfus yoğunluğu artış hızı 2000 yılından 2009 yılına yüzde 14,5, Türkiye genelinde yüzde 6,8 oldu.



Türkiye nüfusu 'piramit', İzmir 'baklava'

İzmir'de medyan (ortanca) yaş her geçen yıl arttı, yani şehir nüfusu giderek ''yaşlandı''. Kentte 2000 yılında belirlenen medyan yaş 28,8'den 2009 yılında 32,8'e çıktı. Türkiye genelinde medyan yaş 28,8 olarak tespit edildi.
Yaş gruplarına göre nüfusun dağılımında İzmir ile ülke genelinde belirgin bir fark göze çarpıyor. Türkiye nüfusunun yaşlara göre dağılımı bir piramide benziyor, yani genç nüfus yaşlı nüfusa göre daha kalabalık. Bu şekil, İzmir için baklava dilimine benziyor. Yani 15 yaşına kadar olan çocukların sayısı ile 40 yaş üstü kişilerin dağılımı birbirine yakın.
İzmir'de 0-19 yaş arası nüfus toplamın yüzde 27,7'sini oluştururken, ülke genelinde bu oran 34,6 olarak tespit edildi. İzmir'de ve Türkiye genelinde en fazla nüfus 25-29 yaş arasında toplandı. 0-4 yaş arası çocukların oranı da yüzde 6,6 ile yüzde 8,5 olan ülke genelinin altında kaldı.
Orta yaş üstüne bakıldığında, İzmir'de bu yaş gruplarının dağılımının ülke genelinden daha fazla olduğu görüldü. Kentte 40 yaş üstü nüfusun oranı nüfusun yüzde 37,9'unu oluştururken, Türkiye genelinde bu oran yüzde 32,05 oldu.
Kent ile ülke genelinde bir başka çarpıcı fark da 75 yaş üstü kadın nüfusunda görüldü. Bu yaş grubu kadınların oranı kentte nüfusun yüzde 4'ünü oluşturdu. Türkiye genelindeki oran yüzde 3,3 olarak tespit edilmişti.


En 'doğurgan' Torbalı, en az 'doğurgan' Güzelbahçe

1 yaşın altındaki bebek oranlarına bakıldığında İzmir'de 2009 yılındaki oran yüzde 1,29, ülke genelinde 1,65 oldu.
En ''doğurgan'' ilçeler ise yüzde 1,65 ile Torbalı, yüzde 1,64 ile Menemen ve yüzde 1,62 ile Kemalpaşa şeklinde tespit edildi. Yeni ilçelerden Bayraklı'da bebek sayısı yüzde 1,49 ile Karabağlar'da yüzde 1,39 ile kent genelinin üzerinde çıktı. Bebek sayısı en az olan ilçeler ise sırasıyla Güzelbahçe, Karaburun, Balçova, Urla ve Karşıyaka oldu.
İzmir'in en kalabalık ilçeleri listesinde Karabağlar 449 bin 707 kişilik nüfusuyla birinci sırada yer aldı. Bu ilçeyi sırasıyla Buca, Konak, Bornova, Bayraklı, Karşıyaka, Çiğli, Ödemiş, Menemen, Torbalı, Gaziemir, Bergama, Kemalpaşa, Tire ve Balçova izledi.
Nüfusu en düşük ilçeler ise sırasıyla Karaburun, Beydağ, Güzelbahçe, Kınık, Seferihisar, Foça, Dikili, Çeşme, Selçuk, Bayındır, Kiraz, Urla, Aliağa, Narlıdere ve Menderes oldu.
Narlıdere ve Güzelbahçe en az nüfuslu ilçeler listesinde yer alsa da, nüfus artış hızı bakımından ilk iki sırada. Narlıdere'nin nüfusu binde 110,8, Güzelbahçe'nin nüfusu binde 97,5 oranında arttı. Doğurganlık oranının düşük olduğu bu ilçelerde nüfus artış hızının yüksekliği daha çok göç almalarından kaynaklandı.
Belde belediyelerinde ise son dönemde turizmde yıldızı parlayan Alaçatı, en kalabalık nüfusuyla dikkati çekti. Alaçatı, dünyaca ünlü sörf merkezi, 8 bin 952 kişilik nüfusuyla Türkiye'nin birçok ilçesini de geride bıraktı.


İzmir'in nüfusu İstanbul'dan daha hızlı arttı

Yıllık nüfus artışına göre nüfusu en çok artan iller arasında 15. sırada bulunan İzmir, 20. sıradaki İstanbul'u geçti. Kentin nüfus artış hızı yüzde 18,88 olarak tespit edilirken İstanbul'un nüfus artış hızı yüzde 17,02 oldu. Ülke genelindeki oran ise yüzde 14,5 olarak saptandı.

Kaynak: Cumhuriyet, 28.01.2010