Kira artışında hangi ÜFE uygulanacak?

Birkaç gün önce açıklanan ocak ayı enflasyon rakamları pek çok konuyu yakından ilgilendiriyor. Bunlardan biri de konut kira artışı.

KİRA ARTIŞI “ÜFE”Yİ GEÇEMİYOR
Yenilenen kira sözleşmelerindeki kira artış oranı, bir önceki kira yılında üretici fiyat endeksindeki (ÜFE) artış oranını geçmemek koşuluyla geçerli oluyor (Türk Borçlar Kanunu Md. 344).

DÖRT TÜR ÜFE VAR
Bu durumda ÜFE, yeni adıyla Yİ-ÜFE (Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi) artış oranı işin püf noktası. Ama maalesef bu oran tek değil. Her ay; ikisi aylık, ikisi yıllık olmak üzere 4 ayrı kritere göre ÜFE açıklanıyor.
Peki, kira sözleşmelerini ilgilendiren hangi ÜFE oranı?

YILLIK “ÜFE”LERDEN HANGİSİ?
Kanunda “önceki kira yılı” dendiği için aylık olanların konuyla ilgisi yok. Geriye yıllık oranları veren iki ÜFE oranı kalıyor.
Bunlardan ilki, hangi ayın verisi açıklanıyorsa, o ayın, bir önceki yılın aynı ayı arasındaki değişimini ortaya koyuyor. Yani örneğin Ocak 2015 ÜFE değişim oranı, Ocak 2014’e göre artışı veriyor. Açıklanan son verilere göre bu oran % 3,28.

“ORTALAMA” “AYNI AYA GÖRE” OLANIN 3 KATI
İkincisi ise Ocak 2014 ile Ocak 2015 arasındaki tüm 12 ayın ÜFE artış oranlarının ortalamasına göre belirleniyor. Yine son verilere göre bu oran ise % 9,59. Yani neredeyse ilkinin 3 katı!

TÜİK KANUNU YORUMLAYAMAZ
Kanunda hangi oranın uygulanacağı açıkça belirtilmediği için uyuşmazlık çıkması olası. Üstelik birçok yayın organında, sanki TÜİK kanun yorumlama bilirkişisiymiş gibi “TÜİK açıkladı, kira artışları önceki yılın aynı ayına göre ÜFE değişimine göre olacak” şeklinde ilginç ve yanlış yorumlar yapıldı.

YARGITAY NOKTAYI KOYDU
Neyse ki Yargıtay duruma ilişkin görüşünü belirledi ve kira artış oranının hesaplanmasında “ÜFE 12 aylık ortalama artış oranının esas alınacağı” yönünde karar verdi (Yargıtay 6. Hukuk Dairesi, 14.10.2014 tarih, E.2014/727, K.2014/11004).
Aslında en doğrusu, konunun Yargıtay’ın önüne gitmesine gerek kalmadan, kanunda herkesin anlayabileceği şekilde açık bir düzenleme yapılması…
Kira artışı 12 aylık ortalama ÜFE’yi geçemez
Sözleşmedeki artış oranının yasal (ÜFE) artış oranını geçtiği anlaşılmaktadır. 01.09.2012 tarihinde başlayan kira dönemi için kira artışı üretici fiyat endeksindeki (12 aylık ortalama) artış oranına göre belirlenerek hüküm altına alınması gerekir.(Yargıtay 6. Hukuk Dairesi, 05.12.2013 tarih, E.2013/13435, K.2013/16370)

Kaynak: Emlak Gazetesi, 05.02.2015